Šimšir se može naći u gotovo svakom vrtu, često kao niska ili visoka živa ograda ili topijar. Zimzeleno drvo koje se lako seče može se rezati u sve vrste maštovitih oblika i figura, što je moda koja je počela u periodu baroka.
Šta je šimšir i gdje se javlja?
Šimšir je zimzeleni grm iz porodice šimšira (Buxaceae), koji se nalazi u mnogim baštama kao biljka za živu ogradu ili topiar. Popularne sorte su “Faulkner”, “Herrenhausen” i “Blauer Heinz”. Biljka je otrovna i rasprostranjena u Evropi, Aziji, Africi i Severnoj i Južnoj Americi.
Šimšir u informativnom pregledu
- Botanički naziv: Buxus
- Popularna imena: Buchs, Bux
- Porodica biljaka: Porodica šimšira (Buxaceae)
- Pojava: Evropa, Azija, Afrika, Sjeverna i Južna Amerika
- Vrste: oko 30
- Lokacija: polusjena, sunce
- Visina: zavisno od vrste i sorte između 50 centimetara i 6 metara
- Navika rasta: mali grm ili drvo
- Starost: 500 godina i više
- Oblik korijena: plitko korijenje, gusta korijenska mreža
- Zimzeleno / ljetno zeleno: zimzeleno
- Listovi: u obliku jajeta, dužine između jednog i 2,5 centimetara
- Cveće: neupadljivo, samo kod starijih primeraka
- Vrijeme cvatnje: od marta do maja
- Voće: crno voće u kapsulama
- Otrovnost: svi dijelovi biljke su otrovni
- Zimska otpornost: visoka (sa izuzetkom alohtonih vrsta)
- Upotreba: živa ograda, ivica kreveta, topijar, pasijans, bonsai
Karakterizacija, vrste i varijeteti
Sa izuzetkom Australije, Novog Zelanda i Sjevernog i Južnog pola, vrste šimšira se nalaze gotovo svuda u svijetu. Većina od oko 30 vrsta dolazi iz tropskih i suptropskih područja. Nasuprot tome, samo dvije vrste su porijeklom iz Evrope: obični šimšir (Buxus sempervirens) dolazi iz mediteranskog regiona i već se uzgajao kao vrtna biljka u starom Rimskom carstvu prije oko 2000 godina. Balearski šimšir (Buxus balearica) je također pronašao (i još uvijek nalazi) svoj put u mnogim baštama u mediteranskoj regiji kao kultivirana biljka. U srednjoj Evropi, međutim, ova vrsta nema nikakvu ulogu, za razliku od Buxus microphylla, malolisnog ili japanskog šimšira, koji dolazi sa Dalekog istoka. Ovo je dio tradicionalnih japanskih vrtova vekovima, ali je takođe popularno kod nas kao baštensko drvo već neko vreme.
Popularne sorte za kućnu baštu
U ovoj zemlji su samo Buxus sempervirens i Buxus microphylla relevantne kao baštenske biljke. Najpopularnije sorte uključuju:
- 'Faulkner': B. microphylla, sjajno, tamnozeleno lišće, više široko nego visoko, nije jako osjetljivo na gljivične bolesti
- 'Herrenhausen': B. microphylla, prilično niska sa relativno velikim listovima, boja lišća svijetlo zelena do žućkasta, nije jako osjetljiva na gljivične bolesti
- 'Angustifolia': B. sempervirens, tamnozeleno lišće, visina do 90 centimetara
- 'Argenteo variegata': B. sempervirens, zlatno žute ivice lista
- 'Blue Heinz': B. sempervirens, plavo-zeleno lišće, niskog rasta
- ‘Globosa’: B. sempervirens, prirodno sferni rast
- 'Graham Blandy': B. sempervirens, stubasti rast, visok do tri metra, ostaje uzan
- ‘Handsworthiens’: B. sempervirens, brzo raste, visok do pet metara
- ‘Marginata’: B. sempervirens, svijetlozeleno lišće sa žutim rubom
- 'Rotundifolia': B. sempervirens, visoka do 100 centimetara
- 'Suffruticosa': B. sempervirens, svijetlozeleno lišće, ostaje nisko do 50 centimetara visine
Savjet
Konkretno, niske sorte 'Blauer Heinz' i 'Suffruticosa', koje su popularne za bordure, podložne su infekciji gljivicom Cylindrocladium buxicola.
